Złoto fizyczne czy papierowe? Co lepiej wybrać?

Złoto fizyczne czy papierowe? Co lepiej wybrać?

Dylematem każdego inwestora, który rozważa ulokowanie kapitału w złocie, jest wybór pomiędzy złotem papierowym a złotem fizycznym. Właściwa odpowiedź na pytanie, która forma jest lepsza, w głównej mierze zależy od zakładanego okresu inwestycji. W przypadku inwestycji krótkoterminowych, czyli spekulacyjnych, lepszym i tańszym rozwiązaniem może okazać się złoto papierowe. Jeżeli inwestor rozważa ulokowanie swojego kapitału w długim horyzoncie czasowym, to zdecydowanie najlepszym wyborem będzie złoto fizyczne jak: złote monety bulionowe, sztabki złota.

Krótka historia złota papierowego

Termin złota papierowego znalazł swój początek zaraz po upadku systemu z Breton Woods w 1971 r., kiedy to cena złota została uwolniona od USD. Od tego czasu możemy mówić o pojawieniu się pierwszych kontraktów terminowych na złoto i jest to jedna z dostępnych możliwości inwestowania w złoto papierowe. Kontrakty terminowe to instrumenty finansowe, których wartość jest zależna od aktywa bazowego, na które kontrakt jest wystawiony, w tym przypadku złota. Dlatego używa się tutaj określenia „instrumenty pochodne”. W kontrakcie terminowym dwie strony zawierają umowę sprzedaży określonych aktywów, np. 100 uncji złota, która ma zostać zrealizowana po określonej cenie w konkretnym terminie w przyszłości. W zdecydowanej większości tego typu kontraktów nigdy nie dochodzi do fizycznej wymiany pomiędzy stronami, tylko do rozliczenia różnicy kursu powstałej na umówionej przestrzeni czasu. Warto zdawać sobie sprawę z istnienia oraz mechanizmu działania kontraktów terminowych, gdyż to one w głównej mierze decydują o obecnych cenach na rynku złota.

Kontrakty terminowe to inwestowanie w złoto obarczone znacznie większym ryzykiem

Kontrakty terminowe mogą być całkiem użyteczne dla inwestorów, którzy chcą spekulować na rynku złota, gdyż jest to rozwiązanie szybkie i wygodne oraz umożliwia osiąganie wysokich zysków, jeżeli inwestor prawidłowo przewiduje zmiany cen. Należy jednak zdać sobie sprawę z tego, że tego typu kontrakty obarczone są wysokim ryzykiem, gdyż spora ich część funkcjonuje na zasadzie wysokiej dźwigni. Oznacza to, że inwestor może zarobić lub stracić wielokrotnie więcej niż zmiana ceny złota. Przykładowo dźwignia 10:1 oznacza, że wzrost ceny złota o 5% to zarobek inwestora w wysokości 50%. W ten sposób możemy zarobić znacznie więcej na zmianie ceny złota. Jednak działa to w dwie strony i jeżeli złoto traci na wartości, inwestor może szybko stracić swój kapitał. Inwestowanie w ten sposób wiąże się z dużym ryzykiem i jest zasadne tylko w przypadku krótkoterminowej spekulacji. Kontrakty terminowe nie mają nic wspólnego z bezpieczną lokatą kapitału, o jakiej mówi się w przypadku złota. Dlatego też kontrakty terminowe powinny być zarezerwowane tylko dla doświadczonych inwestorów.

Inwestowanie w złoto za pomocą funduszy ETF

Kolejnym typem złota papierowego są fundusze ETF. Zadaniem tego typu funduszy inwestycyjnych jest dokładne odwzorowanie cen złota. Ich podstawową zaletą jest możliwość uzyskania ekspozycji na złoto przy relatywnie niskich opłatach. Niskie opłaty oraz wygodna forma inwestycji mogą stanowić dużą zachętę dla inwestorów rozważających inwestycję w złoto. W teorii fundusze ETF powinny posiadać w 100% zabezpieczenie złota w postaci fizycznej, czyli po prostu powinny składować złoto i naśladować ceny na rynku, pobierając przy tym opłatę za zakup i przechowywanie. Jednakże w rzeczywistości wygląda to zupełnie inaczej i tylko niewiele funduszy posiada 100% zabezpieczenie w postaci fizycznej, a wiele z nich nie posiada go wcale. Wpływ tego faktu może być istotny w przypadku nadejścia kryzysu, kiedy w jednym momencie wielu inwestorów zechce odebrać swoje złoto fizyczne. Najczęściej będą to sztabki złota o dużych gramaturach co dodatkowo komplikuje cały proces.

Załóżmy, że mamy 1 uncję złota w postaci monety bulionowej Australijski Kangur. Jest to tylko i wyłącznie nasza własność i tylko my posiadamy do niej prawo. Kluczową informację jest to, że przy inwestycji w złoto na 1 uncję złota fizycznego przypada nawet 250 uncji złota papierowego!

Ten szczególny fakt, że na 1 uncję złota fizycznego przypada według różnych danych od 200 do 250 uncji złota papierowego, zmienia mocno perspektywę na te dwa rodzaje inwestycji. Powinno to dać inwestorom do myślenia, że złoto papierowe opiera się tylko na zaufaniu. Spora część inwestorów lokuje swój kapitał w złocie przede wszystkim dlatego, że chcą zabezpieczyć się na wypadek nadejścia „gorszych czasów”. Z tego względu wybór funduszy ETF, z wyjątkiem tych nielicznych które mają 100% pokrycie w złocie, nie jest wskazany. Wystarczy sobie wyobrazić, ile będą warte nasze jednostki funduszu ETF w przypadku wielkiej paniki i upadku systemu finansowego, kiedy wszyscy inwestorzy będą chcieli zamieniać swoje jednostki papierowe na realne złoto fizyczne. Wtedy wyjdzie na jaw prawdziwa wartość materialnego złota fizycznego. Wygranymi oczywiście będą Ci co zakupili złoto fizyczne np. w naszym sklepie.

Akcje kopalni wydobywających złoto

W przypadku złota papierowego istnieje także możliwość nabycia akcji kopalni. Jest to forma inwestycji przeznaczona tylko dla doświadczonych inwestorów, gdyż wiąże się z dużymi wahaniami kursów. Akcje kopalni bardzo silnie reagują na rynkowe zmiany cen złota. Bardzo istotne jest to, że oprócz zmian cen złota, na kurs akcji kopalni wpływają też czynniki zależne bezpośrednio od spółki, jak np. sposób zarządzania, struktura kosztów, środowisko konkurencyjne czy lokalne uwarunkowania i regulacje. Można więc na takich akcjach bardzo dużo zarobić, ale wymaga to bardzo dużej wiedzy i umiejętności.

Inne niebezpieczeństwa związane z inwestowaniem w złoto papierowe

Jeszcze gorzej sytuacja wygląda odnośnie z funduszami inwestycyjnymi, które umożliwiają uzyskanie ekspozycji na złoto. W tym przypadku większość funduszy także posiada tylko częściowe zabezpieczenie lub jego brak w złocie fizycznym. Oprócz tego, należy zdawać sobie sprawę z tego, że największe podmioty mogą manipulować rynkowymi cenami złota poprzez wcześniej wspomniane kontrakty terminowe.

Na temat złota fizycznego należy poznać kilka podstawowych informacji

Według World Gold Council na świecie jest wydobyte nieco ponad 198 tys. ton złota. Złoto fizyczne pełniło i nadal pełni wiele bardzo ważnych funkcji w systemie finansowym. Niegdyś służyło jako środek płatniczy i było kojarzone z władzą królewską. Od zawsze stanowiło zabezpieczenie kapitału (tzw. „bezpieczną przystań” podczas kryzysów finansowych) oraz doskonale chroniło wartość nabywczą oszczędności przez lata.

W przypadku fizycznego złota należy skupić się na metalu, który zaliczany jest do części inwestycyjnej. Zatem jeżeli chodzi o złoto inwestycyjne to w tej kategorii znajdziemy złote sztabki oraz monety inwestycyjne (wymagana jest konkretna próba). Złoto inwestycyjne stanowi około 20% całego złota, co przekłada się na nieco ponad 39 tys. ton. Każda nowa osoba zainteresowana tematem na początku będzie szukała „gdzie kupić złoto” oraz „jak zweryfikować złoto” na co np. odpowiadamy także na naszym blogu tutaj: Jak zweryfikować złoto inwestycyjne? Inwestowanie w złoto wcale nie jest takie trudne… – Sklep Szlachetne Inwestycje

Wady złota fizycznego

Inwestycja w złoto fizyczne posiada także kilka wad i dlatego może wydawać się mniej opłacalne z punktu czysto inwestycyjnego, gdyż cena nabytego złota jest wyższa poprzez kilka opłat z tym związanych. Dodatkowe koszty będą widoczne zwłaszcza, jeżeli decydujemy się na złote monety bulionowe. W przypadku sztabek złota jest nieco lepiej. Na tę wyższą cenę składają się takie rzeczy jak marża producenta, premium oraz koszt transportu. Innym kosztem w przypadku większych ilości mogą okazać się dodatkowe koszty przechowywania. Inwestorzy posiadając większe ilości nie czują się zbyt komfortowo, przechowując swoją inwestycję w domu i często decydują się na profesjonalną usługę przechowywania. Jednakże w przypadku małych ilości jesteśmy w stanie sami dosyć dobrze się zabezpieczyć i schować naszą inwestycję w tylko znanym nam miejscu lub w dobrym sejfie. Późniejsze wyjście z inwestycji także mogłoby się wydawać niekomfortowe dla inwestorów, jednak na szczęście rynek wtórny prężnie się rozwija, także i u nas w Polsce. Stąd też późniejsze wyjście z inwestycji i odsprzedaż innemu inwestorowi z pominięciem dealera jest znacznie prostsze np. na naszej giełdzie https://szlachetneinwestycje.pl/  🙂

Zalety posiadania złota fizycznego

Posiadanie złota w postaci fizycznej wiąże się także z wieloma korzyściami. Jedną z nich jest to, że możemy być pewni, że złoto fizyczne, które posiadamy, naprawdę istnieje, w przeciwieństwie do złota papierowego. Wielu inwestorów decyduję się na inwestowanie w złoto ze względu na zabezpieczenie się przed niepożądaną sytuacja na rynkach finansowych czy w gospodarce na świecie. Tak więc poza aspektem inwestycyjnym i ochroną naszego kapitału uzyskujemy także poczucie bezpieczeństwa na wypadek wspomnianych zagrożeń, które w dzisiejszym świecie są nieuniknione.

Z racji tego, że na 1 uncję złota fizycznego przypada nawet 250 uncji złota papierowego, możemy uznać, że prawdziwa wartość złota jest nadal nieznana. W obliczu prawdziwego załamania na rynkach finansowych i masowych zleceń chęci odbioru swojego metalu szybko okaże się, że jest go znacznie mniej niż sobie wyobrażamy. Obecnie obserwujemy właściwie bardzo porównywalne ceny złota papierowego i fizycznego, lecz w sytuacji, gdy jeden z większych podmiotów upadnie, zaobserwujemy prawdopodobnie dwie różne ceny. Utrata zaufania może nastąpić nawet w przeciągu kilku tygodni i w takim momencie większość inwestorów i instytucji będzie chciało posiadać w swoim portfelu inwestycyjnym tylko złoto w postaci fizycznej. Warto zauważyć, że w takiej sytuacji na właściciela 1 uncji złota fizycznego będą teoretycznie mogli przypadać właściciele ponad 200 uncji papierowych! Sztabki złota na rynku Comex (tam gdzie się handluje złotem papierowym) to z reguły te o wadze 12,5 kg, czyli w zasadzie 400 uncji złota. Jedna taka sztabka złota, teoretycznie może przypadać na 100 000 uncji złota papierowego.

Podsumowanie

Każdy inwestor indywidualny posiadający złoto fizyczne zapewnia sobie w takim przypadku ogromną przewagę, a składa się na to kilka aspektów. Jednym z nich jest całkowita niezależność. Osoby, które kupują obligacje lub otwierają lokatę w banku, automatycznie stają się wierzycielami tej drugiej strony. Tak samo jest w przypadku kontraktów terminowych, gdzie możemy być dłużnikiem bądź wierzycielem innego podmiotu i ponosić ryzyko jego niewypłacalności. Natomiast gdy posiadamy złoto fizyczne, to właśnie my decydujemy, co z nim zrobimy i mamy wobec niego 100% pewność. Jest to nasze aktywo materialne, ważne dla nas z punktu widzenia bezpieczeństwa i komfortu tak jak np. nasze własne mieszkanie. Nie musimy się martwić czy cały system finansowy legnie w gruzach lub czy przetrwa jeszcze kolejne 2 lata.

To wszystko sprowadza się to do tego, że złoto fizyczne stanowi obecnie nawet bardziej pewne aktywo niż gotówka, która wciąż traci na wartości. Zaś całe złoto papierowe ma tak niski poziom zabezpieczenia, że opiera się tylko za zaufaniu, a historia nie raz pokazała, że kryzysy finansowe są w rzeczywistości nieuniknione. Nadejście kolejnego jest tylko kwestią czasu. Dlatego złoto fizyczne pomimo nieco wyższej ceny oraz dodatkowego problemu przechowywania jest zdecydowanie lepszym rozwiązaniem dla inwestorów indywidualnych niż złoto papierowe. Wiele osób ucieka w metale szlachetne, gdy dzieje się źle na rynkach finansowych. Jaki więc jest sens uciekać w „bezpieczną przystań”, która tak naprawdę nie jest w ogóle bezpieczna?