Zastosowanie złota – gdzie się je wykorzystuje?

Złoty, szlachetny kruszec powszechnie budzi jedno podstawowe skojarzenie: z luksusowymi wyrobami jubilerskimi. W praktyce jednak zastosowanie złota jest znacznie obszerniejsze, niż może się to wydawać na pierwszy rzut oka. Okazuje się bowiem, że niejedna branża, w tym branże przemysłowe, także potrzebują tego surowca do wytwarzania przez siebie określonych dóbr.

Gdzie w takim razie można znaleźć doskonale wszystkim znane złoto i jakie jest jego szersze wykorzystanie? W jaki sposób związane są z tym faktem jego indywidualne właściwości, a także jego ograniczona ilość, dostępna na rynku?

Złoto i jego właściwości

Właściwości złota, są bardzo cenne dla wielu branż, co ciekawe, bardzo zróżnicowanych pod względem swojego charakteru. Wynika to z cech, jakie po latach badań zaczęto odkrywać w tym kruszcu. Po pierwsze, już szesnastowieczni lekarze i stomatolodzy zdawali sobie sprawę z leczniczych właściwości tego metalu oraz jego biokompatybilności z ludzkim organizmem. Oznacza to jego zupełną neutralność dla ciała człowieka i brak negatywnego oddziaływania. To zaś sprawiło, że złoto znalazło zastosowanie w szeroko pojętej stomatologii, ortodoncji i medycynie. Jeśli dodać do tego właściwości antyoksydacyjne i wybielające, zyskujemy kolejne pole do popisu dla naturalnego złota.

Ów metal szlachetny cechuje także doskonałe przewodnictwo, dlatego jego niewielkie ilości są umieszczane w sprzętach codziennego użytku. Jednocześnie określa się go jako bardzo plastyczny metal, który bez większego trudu można przekształcić nawet w bardzo cienką blaszkę, z powodzeniem wykorzystywaną w dekoracjach architektonicznych. Wśród właściwości złota wymienia się też z jednej strony utrzymywanie przez niego stałej temperatury, z drugiej – niewielką absorpcję ciepła. Stąd też bierze się tak ogromne i uniwersalne zastosowanie złota w różnych gałęziach przemysłu, od medycyny po kosmonautykę. W jaki jednak sposób wykorzystuje się ten metal szlachetny w leczeniu, a jak w budownictwie?

Szerokie zastosowanie złota

Tak wysoko cenione przez przedstawicieli kilku dużych branż przemysłowych, właściwości złota pozwalają zastosować je w bardzo różnorodny sposób. Na pierwszy plan wysuwa się przede wszystkim branża kosmetologiczna oraz branża medyczna, włączając w to również stomatologię.

Medycyna i kosmetologia

W wielką, uzdrowicielską moc złota wierzono już w czasach starożytnych – wzmianki o leczeniu nim można znaleźć między innymi w pismach Arystotelesa, ale również w przekazach z terenów Chin z czasów około 2500 lat p.n.e. Nawet średniowieczne metody leczenia chorych uwzględniały dobroczynne właściwości złota, które podkreślał w swoich dziełach np. Paracelsus. Na bardziej naukowe tezy, poparte badaniami, trzeba było poczekać do roku 1890, kiedy lecznicze właściwości złota zostały udokumentowane przez Roberta Kocha. Od tej chwili stosowano je w przeróżnych kuracjach, od wyprysków, przez gruźlicę, aż po trąd czy reumatyzm. Dzisiaj jego niewielkie cząstki umieszczane są także w testach ciążowych; stosowany jest też przy wykrywaniu salmonelli i HIV.

W stomatologii złoto pozostaje w użytku przynajmniej od początku XVI wieku, potwierdzeniem czego jest umieszczenie wzmianki o nim w podręczniku z 1530 roku Artzneya Buchleina. Metal ten został wskazany jako surowiec idealnie nadający się do plombowania zębów – właśnie ze względu na brak niepożądanych interakcji z ludzkim organizmem. Można jednak przypuścić, że praktyka ta sięga znacznie odleglejszych czasów.

Stąd już niedaleka droga do zastosowania złota w chirurgii plastycznej oraz w dermatologii. Starożytni Chińczycy doskonale zdawali sobie sprawę, że płatki tego metalu można wykorzystać jako środek pielęgnacyjny do twarzy i produkt rozjaśniający karnację, jednocześnie działający przeciwstarzeniowo. Z kolei złoto dodane wraz z ziołami do masażu miało poprawiać krążenie i ułatwiać regenerację organizmu. Współcześnie złote nitki wykorzystuje się do implantacji i zabiegów odmładzających oraz liftingujących. Zawartość złota ma przyspieszać proces gojenia się ran po zabiegach.

Przemysł elektroniczny

Czy wiedziałeś, że Twój smartfon jest małą żyłką złota? Ze względu na jego doskonałe przewodnictwo, ale również na brak pokrywania się z czasem nalotem tlenków czy korozją, złoto znalazło zastosowano również w elektronice użytkowej. Szacuje się, że każdy telefon komórkowy posiada w sobie metal szlachetny o wartości 0,5 USD, czyli około 2 zł. Można go jednak znaleźć nie tylko tam – powszechnie umieszcza się podczas produkcji złoto w komputerze, szczególnie zaś na kościach pamięci RAM, pinach, stykach, układach scalonych i procesorach. Poza komputerami i telefonami, złoto w elektronice można znaleźć też w innych przedmiotach, o znacznie większych gabarytach. Największe ilości można znaleźć w sprzęcie AGD i RTV, zarówno małym, jak toster czy odkurzacz, jak i większym, jak pralka czy lodówka, sprzęcie wideo i audio – w głośnikach czy mikrofonach, ale też w starych, specjalistycznych urządzeniach, na przykład wykorzystywanych w szpitalach i placówkach medycznych. Obecność złota w elektronice, w tym złota w komputerze jest dla niektórych tak kuszącą wizją, że starają się je odzyskiwać na własną rękę.

Złoto jest też wykorzystywane do produkcji półprzewodników, nazywanych układami tranzytowymi, a także w światłowodach. Umieszczane w urządzeniach są odpowiedzialne za pracę bez zakłóceń.

Przemysł budowniczy i kosmonautyka

W przypadku branży budowlanej złoto ma zastosowanie w dwóch obszarach. Można je znaleźć zarówno w maszynach użytkowanych podczas wznoszenia budynków lub ich wykańczania, ale można też użyć je, odpowiednio przygotowane, do tworzenia misternych, złotych zdobień. Te ostatnie najczęściej są warstwami historycznymi, zabytkowymi w starych budowlach, głównie zaś w kościołach i świątyniach. Stosunkowo miękkie złoto, rozprasowane na bardzo cienkie listki, służy do oblepiania nim powierzchni przeznaczonych do zdobienia. W tej kwestii złoto jest bardzo wygodnym w użyciu surowcem, ponieważ jest niewrażliwe na zmienne warunki pogodowe i wahania temperatury, można więc złoto zastosować zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku.

We współczesnym budownictwie właściwości złota zostały wykorzystane również na innej płaszczyźnie. Jego przewodnictwo doskonale wypada przy wznoszeniu wieżowców, wymagających odpowiedniej termoregulacji. Złoto stosuje się więc dzisiaj w budownictwie przede wszystkim do radiacji.

Ogromną funkcję spełnia złoto w kosmonautyce. W warunkach wymagających użycia jedynie najlepszych surowców, zastosowanie złota jest niezbędne. Wszystkie obiekty krążące w kosmosie, w tym promy kosmiczne, są pokryte warstwą złota, podobnie jak hełmy skafandrów. W tym wypadku zadaniem złota jest utrzymanie prawidłowej, zadanej temperatury, ograniczenie strat ciepła oraz ochrona przed promieniowaniem.

Podsumowując, złoto ma bardzo szerokie zastosowanie od czasów starożytnych aż po dzisiaj, a wszystko za sprawą całego wachlarza jego różnorodnych, dobroczynnych właściwości. Nic dziwnego więc, że jego wartość rynkowa nie spada niezależnie od międzynarodowej sytuacji gospodarczej.